با توجه به رشد ضریب نفوذ بیمه در میان مردم که نشاندهنده افزایش میزان آگاهی جامعه نسبت به مزایای خرید بیمه است، سؤالاتی نیز در این زمینه ایجاد میشود که متأسفانه پاسخهای دقیق و شفافی برای آنها اندیشیده نشده است. در این میان در مورد بیمه بدنه بر خلاف ضریب نفوذ نسبتا بالایی که دارد سوالات و ابهامات زیادی وجود دارد که یکی از موارد اصلی آن بحث فرانشیز بیمه بدنه است. در این پست توضیحات شفافی در مورد فرانشیز بیمه بدنه ارائه خواهیم داد.
نحوه خرید بیمه بدنه
قبل از بررسی فرانشیز بیمه بدنه باید موضوعاتی را به صورت خلاصه توضیح دهیم که درک فرانشیز بیمه بدنه را آسانتر میکنند. اولین بحثی که در این میان مطرح میشود خرید بیمه بدنه است. بعد از مراجعه به نمایندگیهای بیمه با در دست داشتن مدارک لازم میتوان برای خرید بیمه بدنه اقدام کرد. بعد از آن نوبت به انتخاب پوششهای موردنظر مانند ترانزیت و غیره میرسد. در صورتی که سطح پوشش، بالاتر از حد تعیین شده توسط شرکت بیمه مورد نظر باشد کارشناسی جهت بررسی قیمت کلی و ارزش لوازم فابریک و غیر فابریک خودرو فرستاده میشود. این حد پوشش برای شرکتهای بیمه مختلف متفاوت است. بعد از پرداخت هزینه و دریافت بیمهنامه بدنه، خودرو تحت پوششهای خریداری شده قرار خواهد گرفت.
در کل قیمت بیمه بدنه تا حد زیادی به ارزش خودرو مورد بیمه بستگی دارد. همانطور که بالاتر توضیح داده شد ارزش خودرو جزو اولین فاکتورهایی است که متقاضی خرید بیمه باید برای محاسبه حق بیمه در اختیار شرکت بیمه قرار دهد.
روند پرداخت خسارت بیمه بدنه
بعد از این که خودروی بیمهگزار به یکی از دلایل مورد پوشش بیمه بدنه، دچار خسارت شد باید برای هر مورد مدارکی را به شرکت بیمه ارائه دهد که این مدارک را به صورت دقیق در پستهای آینده شرح خواهیم داد. شرکت بیمه بعد از اخذ مدارک، کارشناسی را جهت بررسی میزان و یا صحت خسارت میفرستد.
حال نوبت به پرداخت خسارت از جانب شرکت بیمه یا بیمهگر به بیمهگزار میرسد. در خسارات ناشی از تصادفات در بیمه شخص ثالث، شرکت بیمهگر تا سرحد پوشش خریداری شده توسط بیمهگزار، خسارات به بار آمده را میپردازد. در این مورد بیمه بدنه با بیمه شخص ثالث متفاوت است. به این صورت که اولاً شرکت بیمه، خسارات جانی ناشی از حوادث را تقبل نمیکند و ثانیاً تنها بخشی از خسارات مالی را به بیمهگزار میپردازد. به بخشی از خسارت که در پرداخت خسارت بیمه بدنه بر عهده بیمهگزار است، فرانشیز بیمه بدنه میگویند.
عوامل تاثیرگذار بر میزان فرانشیز بیمه بدنه
همانطور که در بالا گفته شد خسارت پرداختی شرکت بیمهگر مشمول فرانشیز بیمه بدنه میشود به این معنا که درصدی از خسارت وارده بر خودروی مورد بیمه بر عهده بیمهگزار خواهد بود که از مبلغ نهایی پرداختی توسط شرکت بیمه کسر میشود. محاسبه و درصد نهایی فرانشیز بیمه بدنه متاثر از عوامل متعددی است که میتوانند مبلغ خسارت دریافتی را کاهش یا افزایش دهند. برخی از این عوامل به ویژگیهای فرد و خودرو، برخی به شرکت بیمهگر و برخی به نوع خسارت وارده مربوط میشوند.
از طرفی درصد فرانشیز بیمه بدنه تا حدی به تعداد دفعات خسارت نیز بستگی دارد. به این صورت که برای خسارت اول ۱۰% فرانشیز بیمه بدنه، خسارت دوم ۲۰% و خسارت سوم ۳۰% فرانشیز بیمه بدنه از خسارت پرداختی توسط شرکت بیمه کسر میشود. از یک تعداد خسارت بیشتر، بیمهگزار باید مجددا هزینهای را به عنوان حق بیمه بدنه به شرکت بیمه بپردازد تا اعتبار بیمهنامهاش تمدید شود.
همانطور که گفته شود برخی از ویژگیهای فردی بیمهگزار نیز بر درصد فرانشیز بیمه بدنه تاثیر دارد. از عوامل تأثیرگزار در این حوزه میتوان به سن راننده یا تعداد سال سابقه رانندگی او اشاره کرد. برای مثال اگر سابقه رانندگی بیمهگزار در تاریخ تصادف کمتر از ۳ سال باشد و یا سن اون کمتر از حد مشخصشده توسط شرکت بیمه باشد، فرانشیز بیمه بدنه افزایش مییابد به این صورت که در خسارت اول فرانشیز بیمه بدنه ۲۰% در خسارت دوم ۳۰% و در خسارت سوم ۴۰% فرانشیز بیمه بدنه بر عهده بیمهگزار خواهد بود.
در صورتیکه خودرو دچار حادثه سرقت شود، چه کلی باشد چه جزئی، فرانشیز بیمه بدنه برای خسارت آن برابر با ۲۰% خواهد بود. البته دریافت خسارت سرقت مراحلی دارد که در پستهای آینده به آنها خواهیم پرداخت.
در صورتی که خودرو دچار حادثه کلی غیر از سرقت شود، فرانشیز بیمه بدنه آن برابر با ۱۰% خواهد بود. به این صورت که از ارزش خودرو که ممکن است از طرف کارشناس شرکت بیمه یا خود شخص بیمهگزار اعلام شده باشد ۱۰% کسر میشود و به بیمهگزار پرداخته میشود.
در تصادفاتی که بیمهگزار مقصر نباشد و مقصر در دسترس نباشد بسته به شرایط حادثه درصدی فرانشیز بیمه بدنه بر خسارت پرداختی از جانب شرکت بیمه اعمال میشود.
در موردی دیگر در صورتیکه شرکت بیمهگر تشخیص دهد که بیمهگزار به اندازه معقول تدابیر امنیتی را برای حراست از اموال خود نیاندیشیده است و نمیتواند دلایل موجهی ارائه دهد، میتواند درصد فرانشیز بیمه بدنه را افزایش دهد که در نتیجه آن مبلغ خسارت کمتری را به بیمهگزار پرداخت خواهد کرد.
با هر بار دریافت خسارت، سرمایه بیمه شده به اندازه خسارت دریافتی کاهش مییابد. بدین منظور بیمهگزار میتواند برای افزایش این سرمایه مجدداً حق بیمه اضافهای بپردازد و میزان این سرمایه را افزایش دهد. برای مثال اگر خسارت کلی بر اثر حادثه به خودروی بیمه شده وارد شود همانطور که در بالا گفته شد ۹۰% ارزش اعلام شده برای خودرو به مالک آن بازمیگردد. این بدان معنا است که میزان سرمایه بیمه شده از آن پس به اندازه ۱۰% ارزش خودرو خواهد بود. در این صورت اگر بیمهگزار تمایل دارد که میزان سرمایه را دوباره به اندازه اولیه ارزش خودروی خود برساند باید حق بیمه اضافهای بپردازد.